12 lipca 2019 r., w piątek o godz. 20.00 w ramach Świętolipskich Wieczorów Muzycznych wystąpili: organy Andrzej Chorosiński, skrzypce Fulvio Leofreddi (Włochy).
Jako pierwsza zabrzmiała Partita organowa O Gott, du frommer Gott, (o Boże, łaskawy, pobożny Boże) Jana Sebastiana Bacha. Utwór opiera się na chorale o tym samym tytule, z którego wywiedzionych jest osiem błyskotliwych wariacji. Partita jest jednym z wczesnych dzieł Bacha z kręgu muzyki organowej, powstałych około roku 1700. Młody kompozytor, wówczas zaledwie nastoletni, fascynował się w tym czasie kompozycjami wielkich mistrzów gry organowej - Georga Böhma, organisty kościoła św. Jana w Lüneburgu i swego nauczyciela, oraz Friedricha Buxtehudego, organisty z Lubeki, do którego wędrował, aby słuchać jego gry i uczyć się w ten sposób trudnej sztuki improwizacji. Jako drugi usłyszeliśmy Kaprys 24 Niccolò Paganiniego. To ostatni z cyklu 24 Kaprysów na skrzypce solo tego kompozytora pisanych w latach 1802-1817 i dedykowanych „wszystkim artystom”. Dzieło w tonacji a-moll, składa się z tematu, 11 wariacji, i finału. Słynny Kaprys 24 powszechnie uważany jest za jeden z najtrudniejszych utworów, jakie kiedykolwiek napisano na skrzypce solo. Jednym z najbardziej popularnych utworów w dziejach muzyki stały się Cztery Pory Roku Antonio Vivaldiego. To cykl 4 koncertów skrzypcowych, umieszczonych w zbiorze 12 utworów tego gatunku op. 8 zatytułowanym Il cimento dell'armonia e dell'inventione (Spór między harmonią a wyobraźnią) i wydanym w roku 1725. Usłyszeliśmy I koncert z tego cyklu, Wiosna.
Po Vivaldim wróciliśmy do muzyki XIX wieku. Zabrzmiała Legenda op. 17 Henryka Wieniawskiego – wybitnego polskiego kompozytora i wirtuoza skrzypiec, który porównywany był z Paganinim. Wieniawski pochodził z Lublina, a był obywatelem świata. Jako ośmioletni chłopiec wyjechał do Paryża, tam kształcił się w Konserwatorium Muzycznym, które ukończył ze specjalnym wyróżnieniem. Koncertował w miastach rosyjskiego imperium i w licznych ośrodkach Europy zachodniej. Wszędzie wzbudzał niebywały entuzjazm swą niezwykłą grą i olśniewającą techniką wykonawczą. Był pierwszym skrzypkiem dworu carskiego i solistą Rosyjskiego Towarzystwa Muzycznego, a także wybitnym pedagogiem, współtwórcą wspaniałej szkoły rosyjskiej w grze skrzypcowej. Ożenił się z Izabelą Hampton, której dedykował właśnie Legendę op. 17. Warto wspomnieć, że córką Wieniawskiego i Izabeli Hampton była kompozytorka i pianistka, działającą pod pseudonimem Poldowski.
Alexandre Guilmannt to organista i kompozytor działający w drugiej połowie XIX w. i na początku XX w., zmarł w roku 1911. Związany był z Paryżem jako organista kościoła św. Trójcy, także profesor organów w tamtejszym Konserwatorium i współzałożyciel paryskiej Schola Cantorum. Znany był ze swych wspaniałych improwizacji, zarówno podczas koncertów, jak i nabożeństw. W improwizacjach tych sięgał m.in. do śpiewów gregoriańskich i budował na ich kanwie fantastyczne wprost melodie. Był bardzo płodnym twórcą, który poświęcił się całkowicie tworzeniu muzyki organowej. Usłyszeliśmy jego Lamentacje op. 45
Feliks Mendelssohn-Bartholdy zasłynął jako twórca słynnego marsza weselnego, który pojawił się w jego suicie Sen Nocy Letniej inspirowanej dziełem Williama Szekspira. Nie tylko jednak ta kompozycja zyskała uznanie melomanów. Koncert e-moll op. 64 na skrzypce i orkiestrę z roku 1844 zajmuje naczelne miejsce w repertuarze wykonawców muzyki skrzypcowej i cieszy się niesłabnącym powodzeniem wśród publiczności.
Na koniec dzisiejszego wieczoru powróciliśmy do muzyki organowej. Zabrzmiało uroczyste Te Deum Marc-Antoine’a Charpentiera, twórcy działającego w drugiej połowie wieku XVII, zmarłego w roku 1704. Wracamy zatem do czasów młodego Jana Sebastiana Bacha, ale sięgamy do muzyki francuskiej, która wówczas święciła swe tryumfy. Charpentier był jednym z jej sławnych i zasłużonych przedstawicieli. Działał w Paryżu, tworzył utwory wokalne i wokalno-instrumentalne, był związany ze środowiskiem dworskim. Współpracował z Molierem jako autor muzyki do jego dramatów. Te Deum Charpentiera należy do jego najważniejszych kompozycji. Nawiązuje do formy wielkiego, wielogłosowego motetu, w pierwotnej wersji przeznaczonego na solistów, chór i orkiestrę. Powstało w latach 1688-98, gdy Charpentier piastował stanowisko dyrektora muzycznego w paryskim Kościele Jezuitów pod wezwaniem św. Ludwika. Najczęściej wykonywany jest fragment utworu, Preludium z Te Deum. Należy ono do najbardziej znanych muzycznych motywów naszych czasów. Stało się sygnałem Europejskiej Unii Nadawców, zaś jego początkowy fragment emitowany jest podczas Konkursów Piosenki Eurowizji, a także podczas cyklicznych koncertów noworocznych Filharmoników Wiedeńskich.
Koncertu wysłuchało około 350 osób.
fot.: Grzegorz Stępień